Mỗi năm có hàng nghìn chú chó chết bởi bệnh do virus Care gây ra! Bệnh Care ở chó đã được laohac đề cập đến trước đây nhưng do mức độ nguy hiểm của bệnh nên một lần nữa laohac xin được gửi đến các bạn một cách chi tiết hơn về bệnh Care để bạn có thể dễ dàng nhận biết và phòng trị kịp thời cho cún yêu!
Bệnh Care ở chó
Mùa dịch bệnh Care ở loài chó chủ yếu tập trung vào tháng 5 đến tháng 8 và từ tháng 10 – tháng 12 trong năm vì đây là mùa giao phối của loài chó và thời tiết thuận lời cho virus sinh sôi.
Bệnh hầu như có trên toàn thế giới và có thể nhiễm trên tất cả các giống chó. Mỗi năm có hàng nghìn ca chó cưng nhiễm bệnh và chết.
Khi virus xâm nhập vào cơ thể thú cưng sẽ nhanh chóng làm suy chức năng các cơ quan và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Virus Care
Bệnh Care hay còn gọi với tên quen thuộc là bệnh Sài sốt; virus Care tên đầy đủ là Canine Distemper Virus – CDV thuộc giống Morbillivirus, họ Paramyxoviridae.
Bệnh do virus gây ra và có sức lây lan rất nhanh và rộng nếu không phòng trị kịp thời. Biểu hiện bệnh như: sốt, viêm niêm mạc, đặc biệt là niêm mạc đường hô hấp, viêm phổi, nổi mụn ở da và có triệu chứng thần kinh.
Các nguồn lây nhiễm Care
Các nguồn có thể lây nhiễm Canine Distemper Virus cho chó của bạn chủ yếu có 3 nguồn:
- Do chó khỏe tiếp xúc với chó mang bệnh Care.
- Do chó tiếp xúc với người hoặc các động vật khác mang virus.
- Ngoài ra, yếu tố thời tiết và môi trường cũng là 1 trong những nguyên nhân khiến cho virus gây bệnh Care ở chó sinh sôi và phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt là khoảng thời gian có mưa nhiều và độ ẩm cao.
Đối tượng dễ mắc bệnh Care?
Loài có thể nhiễm Care
Bệnh Care gây ra các triệu chứng suy chức năng cơ quan trên một số loài vật như chó hoang, cáo, chồn… Và đặc biệt trên loài chó. Tất cả các giống chó từ chó cỏ chó ta đến các giống chó cảnh ngoại nhập.
Độ tuổi dễ mắc Care
Thường là các giống chó ngoại nhập có độ tuổi từ 2 – 12 tháng tuổi. Đặc biệt là chó non khoảng 4 tháng tuổi có tỷ lệ mắc bệnh Care và chết rất cao.
Với những chú chó trên 1 năm không phải là không có nguy cơ mắc bệnh. Nhưng sẽ ít hơn so với chó non.
Virus nguy hiểm này có vacxin phòng ngừa nên những chú chó không được tiêm phòng cũng là đối tượng dễ mắc phải.
Thời gian ủ và phát bệnh Care ở chó
Virus lây chủ yếu qua đường hô hấp khi chó tiếp xúc với nguồn bệnh.
Thời gian ủ bệnh từ 3-6 ngày, dài nhất là từ 17-21 ngày.
Sau khi virus xâm nhập vào cơ thể, chúng nhanh chóng di chuyển vào niêm mạc; bắt đầu gây các tác động xấu tới cơ thể chó. Như giảm sức đề kháng, bại huyết, tác động vào nội mạc mạch quản gây sốt đợt 1 trong khoảng 24-36h.
Do sức đề kháng của chó lúc này yếu dần nên các vi khuẩn gây kế phát như E Coli, Bacdetella, Streptococcus… gây đợt sốt thứ 2 kéo dài khoảng 3 – 4 ngày. Chính vì vậy chó có các triệu chứng như: viêm phổi, viêm não…
Nhận biết bệnh Care
Các biểu hiện của bệnh Sài sốt rất đa dạng và dễ nhầm lẫn với các bệnh khác nên việc quan sát kỹ để thăm khám kịp thời là rất quan trọng. Thường các biểu hiện rõ ràng của bệnh nếu được phát hiện thì bệnh đã đến giai đoạn trở nặng. Chia làm 3 giai đoạn chính:
Giai đoạn đầu bệnh Care
Biểu hiện ban đầu chó sẽ mệt mỏi và ủ rũ lười di chuyển, không ăn mà chỉ uống nước. Chảy nước mũi, nước mắt, nôn mửa và không thích vận động. Sau đó chó sẽ sốt cao đến 40 – 41,5ºC kéo dài từ 1 ngày hoặc hơn.
Trong giai đoạn này chó có biểu hiện mắt đỏ và có thể chảy nhiều ghèn.
Giai đoạn 2 bệnh Care
Qua giai đoạn đầu của bệnh, chó sẽ hạ sốt nhưng vẫn có biểu hiện mệt mỏi, ủ rũ, sẽ ăn lại 1 ít
Giai đoạn 2 sẽ tiếp tục sau 3 – 4 ngày kết thúc giai đoạn đầu; các vi khuẩn bội nhiễm bắt đầu gây nên đợt sốt thứ 2 kéo dài khoảng 3 – 4 ngày. Lúc này bệnh đã trầm trọng hơn. Cùng lúc đó thì chó bắt đầu xuất hiện các biểu hiện về hô hấp, tiêu hóa, da và thần kinh.
Triệu chứng đối với tiêu hóa
Viêm niêm mạc dạ dày và ruột khiến cho chó khát nước, nôn nhiều. Nôn mửa là dấu hiệu đặc trưng của bệnh do viêm nhiễm trong đường tiêu hóa. Lúc đầu chó nôn ra thức ăn, nhưng sau đó sẽ nôn khan hoặc ra bọt vàng.
Phân lỏng là triệu chứng thường gặp tiếp theo. Lúc đầu phân lỏng, màu xám vàng, có bọt. Sau đó phân lẫn máu hoặc niêm mạc ruột chuyển dần sang màu cafe nhạt. Số lần đi phân lỏng khoảng 5 – 7 lần 1 ngày khiến cho chó vô cùng mệt mỏi, da nhăn nheo.
Triệu chứng đối với hô hấp
Chó bị khó thở, phổi có tiếng ran ướt, đôi lúc chó thở nhanh hổn hển do bị viêm mũi, thanh quản, phế quản dẫn đến viêm phổi.
Chó chảy nước mũi, lúc đầu loãng sau đó đặc dần. Nước mũi có màu xanh và dịch nhầy, có thể có máu đen do xuất huyết kèm theo.
Lúc đầu chó ho khan, sau đó ho ướt, chó thở gấp, thè lưỡi ra thở và thở khò khè, hai bên mép phập phồng, có thể có bọt.
Triệu chứng đối với da
Nếu bạn vạch lông chó hoặc quan sát ở phần bụng chó có thể thấy trên da xuất hiện các chấm đỏ, sau đó phát triển thành các nốt mụn có màu vàng, viền đỏ. Người ta gọi đây là các nốt sài. Các nốt sài này xuất hiện ở vùng da mỏng như: bụng, bèn, ngực, trong đùi.
Lúc đầu nốt sài là những chấm đỏ. Sau đó bị bội nhiễm vi khuẩn rồi mềm ra và có mủ. Khi chúng vỡ gây bết lông và có mùi hôi hám.
Nốt sài có thể không vỡ hoặc vỡ ra chảy mủ. Sau đó đóng vảy, bong ra và để lại những vết thương chóng lành và không thành sẹo.
Hiện tượng da tăng sinh: thường gặp ở gan bàn chân hoặc mõm. Da tăng sinh làm gan bàn chân cứng lại, có khi nứt ra khiến chó đi lại khó khăn, khập khiễng. Hiện tượng này xuất hiện sau 10-15 ngày bị bệnh, khoảng 80-90% chó sẽ bị.
Triệu chứng trên 1 số bộ phận
Trên mắt, chó bị viêm niêm mạc mắt. Lúc đầu, nước mắt trong, sau đó đục dần như có mủ. Có khi loét, đục niêm mạc mắt thậm chí có thể dẫn đến mù.
Về cơ quan sinh sản, đối với chó đực có thể viêm niêm mạc túi dương vật, chó cái nếu mang thai rất dễ bị sảy thai nếu nhiễm bệnh.
Giai đoạn cuối bệnh Care
Nếu để bệnh đến giai đoạn này hầu như cơ hội cứu chữa sẽ là bằng 0 vì virus trong cơ thể lúc này đã nhân bản lên nhiều lần và các bộ phận trong cơ thể đã suy kiệt. Các biểu hiện đặc trưng của giai đoạn bệnh này có thể kể đến như:
- Chó bị tiêu chảy cấp và phân lỏng luôn lẫn máu tươi do viêm nhiễm nặng ở ruột. Niêm mạc ruột bong ra làm cho phân có mùi tanh vô cùng khó chịu và gây bết ở hậu môn.
- Bỏ ăn hoàn toàn, mất nước do tiêu chảy dẫn đến mệt mỏi, ủ rũ; chó di chuyển khó khăn đi xiêu vẹo và thường tử vong sau 12 đến 14 tiếng khi chuyển sang giai đoạn này.
- Chó bị bệnh Care từ 10 ngày trở lên thường sẽ có triệu chứng thần kinh như ủ rũ, sủa bậy, tru rú…
Các triệu chứng thần kinh do virus Care gây ra
- Chó ủ rũ buồn rầu. Nhưng có lúc sẽ hung dữ bất chợt, bạn nên lưu ý cẩn thận khi tiếp xúc với chó đang bị bệnh này.
- Xuất hiện các cơn co giật đều đặn ở bắp thịt, mũi, tai, chân hoặc toàn thân.
- Chó đi đứng loạng choạng, đứng lên rồi lại ngã xuống, run rẩy. Có khi đâm sầm vào tường, khi gặp vật cản chó nổi cơn co giật hoặc sùi bọt mép.
- Đại tiện và tiểu tiện không tự chủ được, thường chỉ nằm bệt 1 chỗ; loạn nhịp tim, thân nhiệt hạ xuống và chết
- Di chứng thần kinh sau khi chó khỏi bệnh có thể là mù, điếc, gầy gò…
Có cách nào để chẩn đoán chính xác bệnh Care ở chó?
Bệnh nguy hiểm là thế nên phải được chẩn đoán chính xác để kịp thời điều trị nếu chó không may mắc phải bệnh. Laohac có một vài cách để chẩn đoán xem chó của bạn có bị nhiễm virus Care hay không dưới đây!
Chẩn đoán lâm sàng
Thông qua các biểu hiện ở giai đoạn đầu của bệnh mà laohac đã đề cập ở trên; các bạn có thể nhận biết 1 cách lâm sàng với các dấu hiệu trên người chó như: sốt theo quy luật, phân có màu nâu đen, có các triệu chứng thần kinh như ủ rũ, cáu gắt; bỏ ăn và thường nằm lì, nổi bật nhất là các nốt sài trên da các phần bẹn đùi, bụng…
Chẩn đoán bằng xét nghiệm
Các phòng khám thú y hiện đại có trang bị các thiết bị để có thể thực hiện các xét nghiệm hóa sinh với mẫu nước tiểu của chó. Nếu nhiễm bệnh thì các số liệu sẽ cho thấy số lượng bạch cầu giảm ( bạch cầu lympho) do phải miễn dịch lại virus trong giai đoạn mới nhiễm.
Kiểm tra huyết thanh xem nếu có các mẫu kháng thể dương tính.
Chụp X-quang có thể xem chó có bị các triệu chứng của viêm phổi hay không.
Chụp cắt lớp vi tính (CT) và chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể được sử dụng để kiểm tra não đối với bất kỳ tổn thương nào có thể phát triển
Phân biệt triệu chứng với 1 số bệnh tương tự
Giống nhau: Đều có biểu hiện là tiêu chảy, mùi phân tanh khắm khó chịu.
Khác nhau:
Bệnh Parvo: Phân loãng như nước. Mỗi lần đi ngoài đều với số lượng phân nhiều.
Bệnh viêm gan: Phân thành khuôn nhưng là phân sống. Bụng chướng to do gan sưng, báng nước. Niêm mạc mắt viêm nặng hơn Care, trong giống như cùi nhãn.
Bệnh dại: Có biểu hiện thần kinh tương tự như bệnh care như xuất hiện từ nhẹ đến nặng ở tất cả các giai đoạn.
Bệnh Care ở chó: Phân trung bình, thường nát và có màu cafe. Biểu hiện thần kinh chỉ xuất hiện ở giai đoạn cuối. Còn trong giai đoạn đầu thì biểu hiện không rõ ràng. Chính vì vậy nên chó khi khỏi bệnh thường có biểu hiện đần độn.
Cách phòng bệnh Care ở chó
- Tiêm phòng là biện pháp hữu hiệu nhất phòng bệnh do các loại virus gây ra, đặc biệt đối với bệnh Care. Nên tiêm cho chó lúc 3 tháng tuổi bằng vacxin phòng bệnh Care hoặc dùng vacxin DHPPi + L (Hà lan): phòng cùng lúc 5 bệnh Care, Viêm gan truyền nhiễm,virus Parvo, Phó cúm, Lepto.
- Ngoài tiêm phòng đúng độ tuổi, việc chăm sóc và nuôi dưỡng chó trong môi trường sạch sẽ và thoáng mát cũng là 1 biện pháp hữu hiệu để phòng bệnh.
Cách điều triệu bệnh Care
- Hầu hết các bệnh do virus gây ra như Care đều chưa có thuốc đặc trị, điều trước hết bạn nên làm là cố gắng cách ly chó bệnh với các chú chó khỏe để tránh lây lan phát dịch. Đưa đến cơ sở thú y gần nhất để kịp thăm khám và chữa trị.
- Nguyên lý khi điều trị bệnh Care ở chó là kịp thời bổ sung nước và các chất điện giải đã mất do ỉa chảy. Tăng cường sức đề kháng cho chó và đề phòng nhiễm trùng kế phát.
- Có thể sử dụng những loại thuốc sau để điều trị cho chó:
- Lưu ý: Không nên tự điều trị bằng các loại thuốc này nếu chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ thú y.
- Bổ sung nước và chất điện giải: Cho uống Orezon 5%, tiếp nước muối sinh lý 0,9% hay đường Glucose 5% vào tĩnh mạch khoeo chó.
- Cắt nôn: dùng Atropin hay Primperan.
- Cầm ỉa chảy: Cho uống thuốc đặc trị tiêu chảy chó mèo (ADP), Imodium hay Biseptol 1 lần/ngày
- Chống bội nhiễm: Tiêm kháng sinh như Penicillin, Gentamycin, Streptomycin + Penicillin, Enrofloxacin..
- Tăng cường sức đề kháng, trợ sức, trợ lực và cầm máu: Sử dụng các loại thuốc như Spartein, Vitamin C, Vitamin B1, Vitamin B12, Vitamin K…
Bài viết trên đây Laohac đã tổng hợp 1 cách chi tiết nhất về triệu chứng, cách chẩn đoán chính xác, phòng ngừa và điều trị bệnh Care ở chó. Hy vọng đã cung cấp thêm những thông tin bổ ích hơn cho các bạn có thêm kinh nghiệm trong việc nuôi chó. Hãy yêu thương chú chó của bạn, chó là bạn ta, hãy chăm sóc chúng!
Trả lời